Tablica informuje o stanie powietrza

Najgorzej jest zimą, gdy do domowych palenisk, zwłaszcza starego typu, trafiają śmieci: od makulatury i szmat po połamane resztki starych mebli. Edukacyjne kampanie medialne oraz kontrole przeprowadzane przez miejskie służby stopniowo eliminują te naganne zwyczaje. Ale oprócz domowych kominów równie negatywny wpływ na poziom zanieczyszczeń w powietrzu wywierają samochodowe spaliny pochodzące z silników niespełniających rygorystycznych norm znanych pod nazwą „Euro 6”. Wszystko to razem sprawia, że wielu zielonogórzan obawia się o własne zdrowie. Naprzeciw tym lękom wyszło Zielonogórskie Towarzystwo Upiększania Miasta, które zaproponowało, aby z miejskich pieniędzy zainstalowano elektroniczną tablicę informacyjną, która będzie systematycznie „publikować” pakiet szczegółowych danych na temat najbardziej groźnych zanieczyszczeń.

Propozycja zyskała akceptację mieszkańców, którzy poparli projekt zgłoszony do konkursu realizowanego w formule Budżetu Obywatelskiego. Najkorzystniejszą ofertę na realizację projektu przedstawiła zielonogórska firma Optolumin. I to z nią, 24 sierpnia 2017 r., miasto podpisało umowę. Wartość kontraktu – ponad 109 tys. zł.

- Za te pieniądze wykonawca musiał opracować dokumentację projektową oraz dostarczyć i zamontować tablicę multimedialną typu LED, która będzie na bieżąco informować o stężeniu zanieczyszczeń w powietrzu – tłumaczy Urszula Podgajna, szefowa miejskiego Biura Ochrony Środowiska.

Tablica w formie wielkiego ekranu już stoi. Można ją podziwiać w okolicach urzędu miasta, przy ul. Podgórnej. Co kilkanaście sekund na ekranie wyświetlane są różnego typu dane liczbowe oraz kolory, które przyporządkowano różnym poziomom zagrożenia.

- Dane liczbowe pochodzą z automatycznej stacji pomiarowej nadzorowanej przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, zlokalizowanej przy ul. Krótkiej. Aktualizacja danych przebiega co godzinę. Co ważne, dane oraz kolory symbolizujące poszczególne kategorie zanieczyszczeń są identyczne z danymi i kolorami zastosowanymi w aplikacji mobilnej Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska „Jakość powietrza w Polsce” – zapewnia U. Podgajna.

Jakiego typu informacje upublicznia ekran zamontowany pod urzędem miasta?

- Te informacje można podzielić na pięć umownych ekranów. Pierwszy ekran to „Ogólny indeks jakości powietrza”. Drugi ekran informuje o „Indywidualnych indeksach jakości powietrza”. Kolejny ekran to „Progi zmienności stężeń dla poszczególnych zanieczyszczeń”. Czwarty ekran zawiera „Informacje zdrowotne”. Ostatni ekran to ewentualne komunikaty i ostrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa i zagrożeń dla miasta – wyjaśnia szefowa miejskiego BOŚ.

Indeks jakości powietrza (pierwszy ekran) to przedstawiona w formie graficznej tęczy ogólna informacja na temat stanu powietrza w mieście. Dla przykładu: kolor zielony – stan bardzo dobry, kolor żółty – umiarkowany, kolor ciemnoczerwony – bardzo zły.

Indywidulany indeks jakości powietrza, kolejny ekran, informuje o ostatnich pomiarach zanieczyszczeń dla pyłu PM 10; pyłu PM 2,5; dwutlenku siarki; dwutlenku azotu; tlenku węgla i ozonu. Ekran „zagospodarowany” został jednym dużym prostokątem oraz sześcioma mniejszymi kwadratami. Prostokąt – zlokalizowany w lewym górnym rogu ekranu, informuje o ogólnym indeksie powietrza przy pomocy odpowiednich kolorów oraz przy pomocy krótkiego słownego komunikatu, przykład - jeśli w obrębie prostokąta wyświetli się napis „Bardzo dobry”, wówczas cały prostokąt będzie zaznaczony zielonym kolorem. Identyczna zasada obowiązuje przy wizualizacji mniejszych kwadratów, które symbolizują poziom poszczególnych zanieczyszczeń. Przykład: kwadrat symbolizujący aktualny poziom zanieczyszczenia tlenkiem węgla oznaczony będzie chemicznym symbolem tego gazu, czyli literami „CO”. Wewnątrz podana zostanie aktualna wartość liczbowa dla tego zanieczyszczenia, np. 0,4 mg/m sześc. Dodatkową informacją, na zasadzie rzutu okiem, zawierać będzie kolor: od zielonego (bardzo dobry stan powietrza) do ciemnoczerwonego (bardzo zły).

Najwięcej informacji podaje ekran z dopuszczalnymi poziomami zanieczyszczeń. Na tym samym ekranie możemy też przeczytać informacje o dopuszczalnych wartościach stężeń średniorocznych dla poszczególnych zanieczyszczeń.

Bardzo prostą formę graficzną przyjął ekran prezentujący „Informacje zdrowotne”. Pod tą lakoniczną nazwą kryją się graficzne symbole tzw. buziek. Jeśli jakość powietrza w Zielonej Górze będzie bardzo dobra, wówczas buźka będzie uśmiechnięta od ucha do ucha, kolor obrazka – zielony. Jeśli jakość powietrza będzie na poziomie akceptowalnym (umiarkowanym), wówczas buźka wyświetli się w kolorze żółtym, ale bez uśmiechu, z wąską linią ust.

Ostatni, piąty ekran pojawiać się będzie tylko wtedy, gdy pojawi się potrzeba poinformowania mieszkańców o ewentualnych zagrożeniach związanych z bardzo wysokim poziomem zanieczyszczeń.

(pm)