Prezentujemy projekt Kontraktu Zielonogórskiego

- We wtorek, na jednym posiedzeniu spotkają się radni gminni i miejscy. Temat: połączenie miasta z gminą i Kontrakt Zielonogórski. Takiego spotkania jeszcze nie było…
Prof. Czesław Osękowski, szef zespołu ds. połączenia miasta z gminą: - To zupełna nowość, że spotykają się obydwie rady. Oznacza to, że radni podchodzą do połączenia w sposób poważny i racjonalny. W sprawach zasadniczych trwa dyskusja nad jakością połączenia. Ja to odbieram jako przejaw odpowiedzialności władz obu samorządów za przestrzeń, którą zarządzają. Myślę, że jest to jednocześnie deklaracja gotowości obu rad do negocjacji i rozmów.

- Chyba nie liczy pan, że nie będzie sporów i kontrowersji?
- Na pewno będą. Program zakłada, że podsumujemy dotychczasowy etap prac nad ewentualnym połączeniem miasta z gminą. Można powiedzieć, że kończymy pewien etap. Zaprezentujemy również założenia Kontraktu Zielonogórskiego.

- To gotowy dokument?
- Nie! To są główne założenia i propozycje do dyskusji. Taka oś negocjacji nad głównymi założeniami i wzajemnymi zobowiązaniami. To jest projekt. Dokument do dyskusji. Wynik wielu konsultacji. Zakładamy, że wynegocjujemy go do września, żeby potem przedstawić mieszkańcom. Wtedy odbyłaby się wielka społeczna dyskusja na jego temat. Chcemy, żeby to był ważny dokument. Z jednej strony, respektujący interesy obu samorządów, a z drugiej, obowiązujący również nowy, połączony samorząd.

Uważam, że referendum powinno się oprzeć o Kontrakt Zielonogórski i zawarte w nim ustalenia.

- Czyli to mieszkańcy mają zadecydować?
- To jest dla wszystkich oczywiste. Pokazują to chociażby wyniki badania opinii publicznej, z którego jednoznacznie wynika przekonanie, że nie władze czy radni mają ostatecznie zadecydować, lecz właśnie mieszkańcy. Choć jednocześnie warto podkreślić, że zapisy Kontraktu w niczym nie naruszają ustawowych kompetencji radnych oraz wójta i prezydenta. Pamiętam też, jak na pierwszych spotkaniach władze gminy deklarowały, że to wyłącznie mieszkańcy powinni decydować i że najważniejsza będzie oferta połączeniowa skierowana do społeczeństwa. Ja się z tym całkowicie zgadzam. Kontakt Zielonogórski jest taką ofertą. To wyjście naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców.

- Jak pan ocenia dotychczasowe prace nad połączeniem?
- Prace nad połączeniem są niezwykle trudne. Dla mnie to niebywałe doświadczenie życiowe. Czujemy w zespole wielką odpowiedzialność. W tych pracach ważny jest efekt połączenia i czy uda się wypracować trwałe i korzystne rozwiązania dla mieszkańców miasta i gminy. Korzystne nie tylko dzisiaj, ale i w przyszłości.

(tc)

---

PROJEKT                                                                                            PROJEKT

Uwaga! Podane poniżej wskaźniki procentowe lub kwotowe oraz litera „X” mają wyłącznie roboczy charakter. Właściwe wskaźniki oraz kwoty zostaną ustalone na podstawie konsultacji społecznych.

 

Kontrakt Zielonogórski - Zasady

projekt, 04.06.2013 r.

 

Rozdział I

Preambuła

 

Zasady Kontraktu Zielonogórskiego są konsekwencją najważniejszych postulatów zgłoszonych przez mieszkańców obu zielonogórskich gmin podczas konsultacji społecznych i badań opinii publicznej (źródło: Pracownia Badań Społecznych i Marketingowych, luty 2013 r.):

          1) Mieszkańcy obu gmin chcą sami decydować o połączeniu i jego           zasadach.

          2) Mieszkańcy obu gmin chcą sami decydować o przeznaczeniu Budżetu

          Integracyjnego i Budżetu Obywatelskiego.

          3) Mieszkańcy gminy wiejskiej chcą, aby wpływy budżetowe, z terenu obecnej  gminy wiejskiej, inwestowane były w społeczną i techniczną infrastrukturę        sołectw.

          4) Mieszkańcy traktują połączenie obu zielonogórskich gmin jako niezbędny     krok do sprostania wyzwaniom gospodarczym, społecznym i cywilizacyjnym      na miarę XXI wieku.    

 

Rozdział II

Dziesięć Źródeł Legalizmu Kontraktu

 

1) Kontrakt Zielonogórski nie narusza kompetencji ustrojowych samorządowych władz.

2) Kontrakt Zielonogórski nie koliduje z zapisami miejskiej,  wojewódzkiej i krajowej strategii rozwoju.

3) Kontrakt Zielonogórski nie koliduje z zasadami unijnych oraz krajowych programów wsparcia.

4) Kontrakt Zielonogórski respektuje wolę mieszkańców o bezpośrednim decydowaniu o ostatecznym kształcie Kontraktu i zasadach połączenia obu gmin.

5) Kontrakt Zielonogórski gwarantuje mieszkańcom obecnej gminy wiejskiej długotrwałą realizację zasady „Wszystkie Wasze pieniądze powrócą do Was”.

6) Kontrakt Zielonogórski nie faworyzuje żadnej grupy zawodowej i społecznej. Podmiotem i beneficjentem Kontraktu Zielonogórskiego jest wspólnota samorządowa obu łączących się gmin.

7) Kontrakt Zielonogórski jest aktem suwerennej woli obywateli, przyjętym w trybie konsultacji społecznych i referendum.

8) Kontrakt Zielonogórski ma niepodważalne gwarancje prawne w oparciu o zapisy Konstytucji RP i ustawy o referendach.

9) Kontrakt Zielonogórski jest załącznikiem do uchwał rad miasta i gminy o połączeniu.

10) Zapisy Kontraktu Zielonogórskiego będą uwzględnione w aktualizacjach planów i strategii rozwoju miasta Zielona Góra.

 

 

Rozdział III

 Dziesięć Powodów Połączenia

 

1) Dzielimy wspólny los. Przyszłość nas wszystkich: mieszkańców, firm i    samorządu zależy od kondycji Zielonej Góry. Większość z nas tu pracuje. To Zielona Góra jest siłą napędową regionu. Powinniśmy zabiegać o mocną    pozycję miasta, bo to jest nasz Wspólny Dom, wspólna teraźniejszość i    przyszłość, wspólny interes, niezależnie od tego, gdzie mieszkamy - w jakiej odległości od centrum miasta. Dziś tylko silne miasta potrafią kreować dobrobyt i szybszy rozwój.      

2) Wyścig i rywalizacja miast trwają od dawna. Większe miasta przejmują kapitał inwestycyjny, intelektualny i społeczny od miast mniejszych. Zielona Góra nie  jest zaliczana do grona potentatów. Dlatego, musimy zadbać o to, by nie dać   się zmarginalizować.

3) Z naukowych badań wynika, że mieszkańcy są przekonani o nieuchronności połączenia obu zielonogórskich gmin. Jeżeli tak, to łącząc się, od 1 stycznia  2015 r., możemy zyskać najwięcej. To właśnie wtedy zaczną napływać do  Polski pieniądze z nowego budżetu Unii Europejskiej – ok. 300 mld zł.  Dzięki połączeniu będziemy mogli łatwiej skorzystać z tych pieniędzy i     lepiej zadbać o naszą przyszłość. Taka szansa już się nie powtórzy!

4) W nowej perspektywie finansowej UE, na lata 2014-2020, będą dodatkowe pieniądze na wsparcie rozwoju obszarów aglomeracyjnych i metropolitalnych. W całej Europie ma być wspieranych ok. 300 aglomeracji. W Polsce – 18.  Po połączeniu umocnimy naszą  pozycję w tym elitarnym klubie.  Łącznie do podziału trafi ok. 2 mld euro, Zielona Góra może liczyć na ok.   30 mln euro.

5) Dzięki zgodnemu połączeniu zwiększy się nasz udział w dochodach z podatku PIT. Możliwości budżetowe naszego samorządu zwielokrotnimy dzięki funduszom europejskim. Nawet pięcio-sześciokrotnie,  dając     poważną i realną szansę na rozwiązanie kolejnych problemów. Bez połączenia takich możliwości na pewno mieć nie będziemy.

6) Badania socjologiczne pokazują, że dobrze nam się żyje w naszym miejscu  zamieszkania, czy to w mieście, czy na wsi. Nic nie jest jednak dane raz na zawsze. Jeżeli chcemy zachować przynajmniej obecny poziom życia, musimy wykorzystać nadarzającą się okazję. Nie tyle dla nas, ile dla naszych dzieci i wnuków.

7) Połączenie obu gmin będzie skutecznym sposobem na powstrzymanie przenosin firm oraz drenażu miejskiego rynku z miejsc pracy i fachowców. Połączenie powstrzyma ucieczkę uzdolnionej młodzieży i absolwentów Uniwersytetu Zielonogórskiego.

8) Połączenie gmin jest suwerennym aktem obywatelskiej woli i odpowiedzialności. Bogate doświadczenie zdobyte przy dzieleniu Budżetu Integracyjnego i Budżetu Obywatelskiego będzie procentowało przez   kolejne lata umiejętnością wspólnego planowania własnej przyszłości.

9) Połączenie to nie tylko administracyjna zmiana granic, to przede wszystkim wielka szkoła dialogu i kompromisu, to dowód naszej zdolności do słuchania i przekonywania. To znakomita szkoła współpracy i demokracji.

10) Wszystko zależy od nas!

 

Rozdział IV

Dziesięć Zasad Generalnych

 

1) Komunikacja

Po połączeniu ceny wszystkich biletów MZK zostaną zrównane do poziomu obowiązującego w mieście. Oznacza to obniżkę cen biletów dla mieszkańców obecnej gminy wiejskiej.

 

2) Edukacja

Zmiany administracyjne nie będą miały wpływu na funkcjonowanie szkół. Istniejąca sieć szkół zostanie utrzymana. Utrzymane zostaną biblioteki i świetlice. Dzieci nadal będą dowożone do szkół. Dalej będą funkcjonować tzw. gimbusy.

 

3) Budżet Integracyjny i Budżet Obywatelski

a) Zielona Góra, za zgodne połączenie gmin, łącznie otrzyma z Ministerstwa Finansów (w ciągu pięć lat) ok. 100 mln zł (tzw. bonus ministerialny), które trafią, w ramach Budżetu Integracyjnego, do sołectw. W wyborze inwestycji służących mieszkańcom z obszaru większego niż jedno sołectwo, pomogą fachowe prace studialne i analizy. Mieszkańcy będą decydować o ich realizacji w procesie szerokich konsultacji.

b) Po pięcioletnim obowiązywaniu tzw. ministerialnego bonusa, sołectwa nadal objęte będą Budżetem Integracyjnym – zasilanym z budżetu miasta i obliczanym proporcjonalnie do liczby mieszkańców każdego sołectwa.

c) Po połączeniu, mieszkańcy tzw. „starej” Zielonej Góry nadal będą mogli decydować o przeznaczeniu pieniędzy z Budżetu Obywatelskiego.

 

4) Miejscowości

a) Po połączeniu pozostaną dotychczasowe nazwy miejscowości i numery kodów pocztowych. Do członu „Zielona Góra” można będzie dodać nazwę sołectwa, np. „Zielona Góra–Ochla”. Przy takim rozwiązaniu nie będzie konieczności zmiany nazw ulic.

b) Lokalizacja przyszłych miejskich stref inwestycji gospodarczych będzie zgodna z kierunkami rozwoju obecnej gminy i miasta.

 

5) Ochotnicze Straże Pożarne

OSP nadal będą funkcjonować, bo mają bardzo duży wpływ na bezpieczeństwo i integrują mieszkańców poszczególnych sołectw. Miejski samorząd nadal będzie wspierał działalność OSP. Każdego roku z miejskiego budżetu trafi do miejskich OSP wsparcie finansowe.

 

6) Podatki

Miejskie i gminne podatki oraz opłaty lokalne zostaną zrównane. Obowiązywać będzie podstawowa zasada – każdy rodzaj podatku zrównany będzie do najniższej stawki sprzed połączenia.

 

 

7) Rolnicy

Zmiana granic administracyjnych nie będzie miała większego wpływu na sytuację rolników. Podatek rolny zostanie utrzymany na poziomie gminy wiejskiej. Hodowcy nadal będą mogli prowadzić swoją działalność. Jeśli gminni rolnicy, z powodu połączenia obu gmin, utracą prawo do unijnych dopłat, głównie z tytułu tzw. ONW, budżet miasta, w przypadku braku innych możliwości, wypłacać będzie wyrównawczą dotację w tej samej wysokości.

 

8) Sołectwa

Nadal pozostaną, ich rola wręcz wzrośnie. To sołectwa będą decydować, na co będą wydawane pieniądze z tzw. bonusa ministerialnego, a po jego zakończeniu z Budżetu Integracyjnego.

 

9) Gminne towarzystwa, kluby sportowe i stowarzyszenia

a) Miejski samorząd utworzy wydzieloną „ścieżkę” wsparcia dla gminnych organizacji pozarządowych.

b) Równoległa „ścieżka” wsparcia obejmie kluby, towarzystwa i stowarzyszenia z terenu tzw. starej Zielonej Góry.

c) Po dziesięciu latach, licząc od połączenia gmin, wszystkie miejskie stowarzyszenia korzystać będą z jednego budżetu wsparcia.

d) Samorząd miasta nadal będzie refundował wszystkim miejskim stowarzyszeniom udział własny w projektach pozyskujących wsparcie z programów unijnych.

 

10) Urzędnicy

Naczelną zasadą połączenia gminy z miastem jest reguła, że nikt nie powinien   stracić na połączeniu. Pracowników Urzędu Gminy i Urzędu Miasta oraz innych samorządowych instytucji obejmuje gwarancja zatrudnienia przez dziesięć (10) kolejnych lat.

 

 

 

 

 

Rozdział V

Procedura Podziału Pieniędzy z Budżetu Zielonej Góry  

 

W Zielonej Górze obowiązywać będą dwa (2) fundusze: Budżet Integracyjny, zasilany z budżetu Ministerstwa Finansów oraz z budżetu miasta, oraz Budżet Obywatelski, zasilany z budżetu miasta.

 

1) Budżet Integracyjny:

 

a) O przeznaczeniu corocznego Budżet Integracyjnego wnioskują mieszkańcy   sołectw,

 

b) Czas obowiązywania Budżetu Integracyjnego, od momentu połączenia,

dwa warianty:

- pięć kolejnych lat tzw. ministerialnego bonusa + trzy „normalne” kadencje samorządowe,

lub

- pięć kolejnych lat tzw. ministerialnego bonusa + dalsze, bezterminowe (stałe) obowiązywanie Budżetu Integracyjnego,

 

     c) Wartość corocznego Budżetu Integracyjnego, po wyczerpaniu środków                  tzw. ministerialnego bonusa, dwa warianty:

- równowartość X% udziału w corocznym budżecie inwestycyjnym nowej Zielonej Góry, ale nie mniej niż 3 mln zł,

lub

- stała kwota, np. 3 mln zł, corocznie indeksowana o wskaźnik inflacji,

 

d) Łącznie Budżet Integracyjny, wedle wzoru:

      - przez 5 lat tzw. bonus z Ministerstwa Finansów (ok. 100 mln zł),

- I kadencja samorządu miasta (3 lata) - X% miejskiego budżetu na inwestycje, minimum 3 mln zł,

- II kadencja samorządu miasta (4 lata) - X% miejskiego budżetu na inwestycje, minimum 3 mln zł,

- III kadencja samorządu miasta (4 lata) - X% miejskiego budżetu na inwestycje, minimum 3 mln zł,

- łącznie przez minimum 16 lat,

lub

- bezterminowo.

 

e) Wzór podziału corocznej raty tzw. bonusa ministerialnego (przez 5 lat):

 

- 91% corocznej raty – proporcjonalnie do liczby mieszkańców pomiędzy wszystkimi sołectwami (17),

- 9% corocznej raty – równo dzielonej pomiędzy najmniejszymi sołectwami: Barcikowice, Jany i Stożne, Jarogniewice, Jeleniów, Kiełpin, Krępa, Ługowo, Sucha, Zatonie i Marzęcin (ok. 200 tys. zł dla każdego sołectwa).

 

 

2) Budżet Obywatelski:

a)  O przeznaczeniu corocznego Budżetu Obywatelskiego decydują         mieszkańcy tzw. starej Zielonej Góry,

b)  Czas obowiązywania Budżetu Obywatelskiego od momentu połączenia –     bezterminowo,

c)  Wartość corocznego Budżetu Obywatelskiego: X milionów rocznie, przy     corocznej indeksacji o wskaźnik inflacji.

 

3) Ochotnicze Straże Pożarne - każdego roku z miejskiego budżetu trafi do           miejskich OSP wsparcie finansowe w wysokości X% miejskiego budżetu.

 

4) Kluby sportowe, towarzystwa i stowarzyszenia:

1. Dla organizacji pozarządowych z terenu byłej gminy powstanie budżet (współfinansujący projekty własne organizacji) o wartości X corocznego budżetu miasta.
2. Dla organizacji pozarządowych z terenu tzw. starej Zielonej Góry powstanie budżet (współfinansujący projekty własne organizacji) o wartości X corocznego budżetu miasta.
3. Po dziesięciu latach, licząc od połączenia, wszystkie miejskie organizacje pozarządowe korzystać będą z jednego budżetu wsparcia.

 

Uwaga! Podane powyżej wskaźniki procentowe lub kwotowe oraz litera „X” mają wyłącznie roboczy charakter. Właściwe wskaźniki oraz kwoty zostaną ustalone na podstawie konsultacji społecznych.

Aneksy:

 

1. Spis oraz wartość inwestycji z I etapu Budżetu Integracyjnego, za 2013 r.
2. Spis oraz wartość inwestycji z II etapu Budżetu Integracyjnego, za 2014 r.
3. Spis inwestycji zgłoszonych przez mieszkańców podczas konsultacji społecznych, do zrealizowania po połączeniu.
4. Inne, na podstawie propozycji zgłoszonych podczas konsultacji społecznych.

Procedowanie Kontraktu:

1 - Kontrakt jest dokumentem konsultowanym:

1. z mieszkańcami sołectw gminy wiejskiej oraz z mieszkańcami miasta Zielona Góra,
2. z samorządowymi władzami obecnej gminy wiejskiej,
3. z władzami obecnej gminy miejskiej (radni),

2 - Na podstawie konsultacji społecznych, ewentualnym zmianom i uzupełnieniom (bez naruszania tożsamości i spoistości Kontraktu) podlegają następujące części Kontraktu:

1. „Dziesięć Zasad Generalnych”,
2. „Dziesięć Powodów Połączenia”,
3. czas obowiązywania Budżetu Integracyjnego (już po połączeniu),
4. wysokość Budżetu Integracyjnego i Budżetu Obywatelskiego.

 

                                                         ***

 

Zasady techniczne:

1 - Część główna Kontraktu, bez aneksów, została napisana w formie prostych,          czytelnych treści, pozbawionych biurokratycznej stylistyki.

2 - Część główna Kontraktu, bez aneksów, została zawarta na kilku stronach przeliczeniowego formatu A-4 (nie licząc elementów graficznych i kompozycyjnych).

3 - Kontrakt celowo unika przeładowanej retoryki i formy,

4 - Kontrakt na tzw. stronach okładowych posługuje się barwami Zielonej Góry, wewnątrz dokumentu - oszczędną, wręcz ascetyczną wersją kolorystyczną.